جراحی سپتوپلاستی چیست و چطور انجام می‌شود ؟

تیغه میانی بینی که سپتوم نام دارد به دلایل زیادی ممکن است منحرف شده و باعث بروز مشکلاتی از جمله تنگی نفس شود. راه های زیادی برای بازگرداندن این تیغه به سرجای خود وجود دارد که یکی از آن ها جراحی سپتوپلاستی است. این مدل از عمل جراحی بینی به منظور رفع انحراف بینی انجام می‌گیرد. برای درک بهتر این فرایند ، نیاز است که نگاه کامل تری را به ساختمان بینی داشته باشیم. پس این مقاله از دکتر دوغایی مقدم را از دست ندهید.

تشخیص انحراف سپتوم

همانطور که در تصویر زیر مشخص است، سپتوم، غضروف میانی بینی محسوب می‌شود که بینی را به دو قسمت تقسیم کرده و بسیار مهم است که دو حفره یا دو سوراخ بینی شکل گرفته حاصل از این تقسیم، متقارن، یک شکل و یک اندازه باشند.

بنابراین هرگاه به هر دلیلی دو حفره سوراخ بینی یک اندازه نبوده و یا یک شکل و متقارن نباشند، به این معنی است که غضروف سپتوم بینی دارای انحراف می‌باشد که اغلب در ظاهر بینی این موضوع پدیدار می‌گردد.
از موارد دیگر که می‌توان انحراف سپتوم را تشخیص داد، کوچکتر بودن یکی از سوراخ‌های بینی نسبت به دیگری است که هم در ظاهر مشخص خواهد بود و هم در عمل تنفس توسط فرد قابل احساس است.

انحراف سپتوم موجب چه مشکلاتی می‌شود ؟

ظاهر نامتقارن، سخت بودن فرایند تنفس و تفاوت در اندازه دو سوراخ بینی، نتیجه‌ی انحراف غضروف سپتوم است.

از دیگر مشکلاتی که انحراف غضروف سپتوم یک فرد را دچار میکند میتوان به تنگی نفس، تمایل فرد به دست به بینی بردن، تمایل فرد به فین کردن بی‌دلیل و نیز خونریزی بینی اشاره داشت.

بدین ترتیب، یک فرد که دارای انحراف غضروف سپتوم در ناحیه بینی است علاوه بر زیبایی ظاهری بینی، سلامت تنفسی خود را نیز به طور صحیح و کامل ندارد و از آنجا که تنفس راحت و آسان یکی از مهمترین فرایندهای غیر ارادی بدن محسوب می‌شود بنابراین فرد دارای این عارضه دچار خستگی زودرس، بی‌حوصلگی، عصبی شدن‌های مکرر و نیز در موارد انحراف سپتوم حاد ممکن است به سکته مغزی و قلبی منجر شود.

فیلم عمل سپتوپلاستی بینی

چرا برخی مشکل انحراف سپتوم دارند ؟

فرد دارای انحراف غضروف سپتوم ممکن است یا به دلیل عارضه مادرزادی و یا به دلیل ضربه در دوران کودکی و نیز ممکن است به دلیل تصادف، نیاز به جراحی سپتوپلاستی داشته باشد؛ بنابراین پزشک جراح با یک نوع عمل یکسان و مشابه مواجه نیست و ممکن است در مواردی اورژانسی، بیهوشی و یا بی حسی این عمل جراحی را صورت دهد.

پزشک جراح سپتوپلاستی بسته به شرایط موجود، وضعیت بیمار و همچنین وضعیت و میزان انحراف می‌تواند تشخیص دهد که این عمل در حالت بی‌هوشی یا بی‌حسی صورت گیرد و این امر، به تشخیص پزشک جراح می‌باشد.

اغلب مواردی که پزشکان جراح سپتوپلاستی با آن مواجه هستند، فرد دارای انحراف غضروف سپتوم، خود از روی علائم ظاهری و یا به اصطلاح انحراف نمایان بینی، به پزشک مراجعه کرده و فرایند درمان و جراحی را آغاز می‌کنند اما در بعضی موارد این انحراف ممکن است نمایان نبوده که به دقت و مهارت بهترین جراح رینوپلاستی تهران برای تشخیص این عارضه نیاز است. به هر حال غالبا انحراف غضروف سپتوم، روی ظاهر بینی نیز خود را نشان می‌دهد.

نمونه کار عمل سپتوپلاستی توسط دکتر دوغایی مقدم

فرایند درمان انحراف سپتوم

با مشخص شدن و تشخیص عارضه انحراف غضروف سپتوم، جراح در گام اول سعی در آمادگی بدنی بیمار برای این جراحی را دارد بنابراین ممکن است پزشک، فرد دارای انحراف بینی را به سمت اجتناب از مصرف چند داروی رقیق کننده خون هدایت کند.

این داروها که میتوان به آسپرین، ایبوپروفن اشاره کرد بهتر است تا دو هفته قبل از عمل جراحی سپتوپلاستی، مصرف نشوند. در موارد اورژانسی که ممکن است فرد نیاز به عمل سپتوپلاستی فوری داشته باشد نظیر تصادف، می‌بایست خونریزی موضعی کاملا تحت کنترل تیم پزشکی قرار گیرد.

حال پس از گذراندن دوره رایج از آزمایش‌هایی که برای هر عمل جراحی دیگری ممکن است نیاز باشد، پزشک جراح همانطور که قبلا هم گفته شد تشخیص بی‌هوشی یا بی‌حسی را خواهد داد و فرایند عمل را آغاز خواهد کرد.

پزشک جراح معمولا از یک طرف بینی، برشی را ایجاد کرده و از آن برش به محل غضروف سپتوم که در میانه‌های بینی قرار دارد میرسد و فرایند جابجایی غضروف را شروع می‌کند.

اینکه یک پزشک جراح، کدام طرف بینی را مورد برش قرار دهد بسته به شرایط و تشخیص دارد اما معمولا جراح سعی می‌کند طرفی از بینی را برای برش در نظر بگیرد که کمترین خطر و نیز کمترین اثر ظاهری را داشته باشد.

پس از اینکه جراح غضروف سپتوم را در محل مناسب و دقیق میانه بینی قرار داد، گاهی لازم است که موانعی مانند استخوان‌های اضافی و یا غضروف‌های مزاحم را حذف و یا برش دهد تا عمل جراحی نیاز به تکرار نداشته و غضروف سپتوم از طرف هیچ استخوان یا غضروف دیگر تحت فشار قرار نگیرد.

گاهی ممکن است غضروف سپتوم به دلیل تغییر شکل در طی طول سال‌ها انحراف، نیاز به برش و اصلاح داشته باشد که جراح این اصلاح را با مهارت خود انجام می‌دهد.

همچنین ممکن است جراح، غضروف سپتوم را به دیگر اعضای درون ساختمان بینی بخیه کند و این در صورتی اتفاق می‌افتد که غضروف سپتوم ناهماهنگی زیادی را با هندسه بینی داشته باشد.

مدت زمان عمل جراحی ممکن است از دو ساعت تا چهار ساعت به طول بیانجامد که بسته به شرایط بی‌هوشی، بی‌حسی و نیز نوع بینی و میزان انحراف غضروف سپتوم است.

پس از فرایند جراحی سپتوپلاستی، بیمار پس از هوشیاری خیلی زود می‌تواند ترخیص شده و به خانه بازگردد اما دستورالعمل‌هایی همراه با بیمار خواهد بود.

اقدامات بعد از جراحی سپتوپلاستی

• بیمار پس از جراحی تورم بینی و درد را احساس می‌کند که این موارد کاملا طبیعی هستند.
• عدم فعالیت‌های فیزیکی، عدم فین کردن و دست نزدن به بینی و اطرف بینی از اصلی ترین دستورالعمل‌های بعد از هر نوع عمل جراحی بینی محسوب میشوند که در مورد عمل سپتوپلاستی نیز چنین می‌باشد.
• همچنین بالارفتن فشار خون برای دوران بعد از عمل جراحی سپتوپلاستی بسیار مضر است که گاها موجب خونریزی از ناحیه عمل خواهد شد بنابراین هرگونه ورزش و فعالیت‌های هوازی که موجب افزایش ضربان قلب می‌شود ممنوع است.
• ضروری است در حین خواب و استراحت، سر بالاتر از بدن قرار گیرد تا به خونریزی ناحیه عمل، کمک نشود.
• ممکن است تا مدتی نفس کشیدن برای فرد مشکل باشد بنابراین لازم است فرد بیمار پس از عمل، صبر و حوصله کافی تا عادی شدن نفس داشته باشد.
• نتیجه این عمل ممکن است بعد از یکسال به طور کامل دیده شود بنابراین اشاره به این نکته لازم است که برای فرایند عمل‌های جراحی بعدی اصلا عجله نشود و صبر بیشتری در نتیجه عمل را داشته باشند.

عوارض جراحی سپتوپلاستی

در نهایت لازم به ذکر است که عوارضی از قبیل خون‌ریزی قابل کنترل، ماندن مقداری از اثر زخم یا بخیه عمل، تغییر شکل بینی، سوراخ شدن سپتوم و حتی کاهش حس بویایی شامل این عمل می‌باشد.