سوالی در رابطه با عمل بینی که هرگز به آن پاسخ داده نشده این است که اصلا دلیل انجام مراقبت های بعد از جراحی بینی چیست؟ چرا یک فرد نیاز دارد تا پس از جراحی محتاط باشد و نکاتی را بعد از این پروسه رعایت کند تا سلامت بماند؟ و یا در صورتی که به این موارد عمل نکند آیا مشکلی برای او رخ میدهد و آنها چه خواهند بود؟ در ادامه با پاسخ به این سوالات شما متوجه خواهید شد که این مرحله از عمل زیبایی بینی چه اهمیتی دارد و خودتان شتابان به سمت انجام و جمع آوری اطلاعات در رابطه با آن خواهید رفت. و البته تمام چیزی که به آن برای دوره نقاهت نیاز دارید در این متن وجود دارد که با کمک یکی از بهترین جراحان تهران دکتر مهران دوغایی مقدم تهیه شده است.
در پاسخ به سوال اول اگر بخواهیم ساده توضیح دهیم باید بگوییم بدن به هر گونه تغییر ، حساسیت دارد و پدیده هایی مانند تورم ، کبودی و غیره، در واقع واکنش هایی به تغییرات ایجاد شده در طی عمل جراحی بینی هستند که در مراقبت های بعد از جراحی بینی نمایان می شوند. در جراحی بینی متعاقب ایجاد برخی برش ها به دلیل دسترسی پزشک به ساختار بینی و تغییرات ایجاد شده در ساختار بینی در حین جراحی، بدن این موارد را به عنوان تغییری در بافت و ساختار خود شناسایی می کند و در نتیجه این قبیل واکنش ها را خواهد داشت. حتی با این وجود که بعد از جراحی تمام برش ها بسته و پانسمان می شوند و به آنها رسیدگی می شود باز هم مقدار کمی از این موارد را شاهد خواهید بود.
نکته مهم این است که این موارد در هر فرد متفاوت است و امکان دارد حتی شدت متفاوتی داشته باشد و از طرفی شدت این عوارض ارتباط مستقیمی با تکنیکهای بکار رفته حین جراحی دارد و به همین دلیل این اختلالات متعاقب استفاده از روش های جدید غیرتهاجمی و پرزرواتیو مدرن امروزی بسیار کمتر و گذراتر شده و نیاز شما به رعایت مراقبت های پس از جراحی کمتر و کوتاه مدت تر شده است با این وجود هنوز برای بهبود هر چه سریعتر و کمک به بدن خود برای عادت کردن و سازگاری با تغییرات در بینی نیاز به گذراندن دوره نقاهت دارید و طبیعتا همه دوست دارند هر چه زودتر بهبود یابند و در نتیجه نیاز به برخی راهنمایی ها برای مراقبت های بعد از جراحی بینی دارید.
مواردی که بعد از عمل بینی باید مراقب آنها باشیم
همانطور که ذکر شد بعد از این جراحی بدن شما واکنش هایی را خواهد داشت که کاملا طبیعی می باشند و تنها با رعایت نکات و راهنمایی های دکتر بینی خوب حل می شوند. برخی از رایج ترین و اصلی ترین این موارد که باید به آنها توجه شود و بیشتر افراد با آنها رو به رو خواهند شد عبارتند از :
تورم و کبودی در بینی و ناحیه اطراف چشم مانند زیر چشم و حتی گونه ها و خشکی بینی ، آبریزش یا حتی سردرد خفیف بعد از پروسه. همچنین بی حسی در برخی از بخش های صورت به دلیل دارو ی بی حسی.
این موارد کاملا طبیعی هستند درحین بهبود بافت ها رخ می دهند و اکثرا زود گذر هستند. همچنین برخی از آنها را می توانید با انجام نکات گفته شده توسط پزشک و مصرف مسکن و داروها کنترل کنید و کاهش دهید. معمولا بیشتر این عوارض زود گذر هستند و در صورت ادامه داشتن، نیاز است که آنها را با پزشک به اشتراک بگذارید.
نکته مهمی که بعد از جراحی باید به آن توجه شود این است که نباید کمپرس سرد را مستقیم برروی پوست قرار دهیم یعنی خود یخ یا پک سرد را با پوست تماس ندهید. یکی از اولین کارها در مراقبت های بعد از جراحی بینی این است که بمدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت کمپرس سرد برروی نواحی متورم قرار دهید ولی باید این کار را با رعایت برخی نکات انجام دهید. نکته اول این است که باید یک حوله ، گاز استریل یا پارچه تمیز و سفید را در آب یخ فرو ببرید و بعد از اینکه آب آن را خوب خالی کردید برروی پوست قرار دهید. یا میتوانید کمپرس سرد یا یخ را درون همان پارچه یا حوله قرار دهید. البته روش اول مناسب تر است. همچنین دقت کنید که از کمپرس سرد برای گردن و سر استفاده نکنید و حین قرار دادن آن از نیروی زیادی استفاده ننمایید. مورد دیگری که به جز فشار وارد نکردن باید به آن توجه کنید این است که حتما باید بصورت متناوب از آن استفاده کنید و بیشتر از 20 دقیقه به طور مداوم از آن کمپرس استفاده نکنید.
باید ها و نباید های بعد از عمل بینی
| باید ها | نباید ها |
|---|---|
| نوشیدن مایعات به خصوص آب | نوشیدن الکل و استفاده از دخانیات |
| استراحت در روزهای ابتدایی بعد از عمل | ورزش و فعالیت های سنگین |
| بالا نگه داشتن سر | بالا نگه داشتن سر به خصوص هنگام خواب |
| شستشو دادن بینی با اسپری و محلول های مخصوص | تمیز کردن بینی با استفاده از دستمال ، گوش پاک کن یا فین کرد |
| چسب زدن بینی با توجه به دستور پزشک | بی توجهی به دستور پزشک درباره چسب زدن بینی |
نحوه صحیح فعالیت های روزمره در مراقبت های بعد از جراحی بینی
استراحت مرتب داشته باشید ، اما تمام مدت را خواب یا در تخت خود به سر نبرید در حین اینکه در روزهای اول استراحت مهم است تحرک داشتن شما نیز اهمیت دارد. به همین دلیل توصیه می شود که در طول روز در حالی که استراحت خود را دارید هر ساعت به مدت ده دقیقه پیاده روی سبکی را داشته باشید. دلیل انجام این کار این است که باعث حفظ جریان خون مرتب در بدن می شود و شما را سر حال نگه میدارد و به بهبود ورم کمک می کند، همچنین این کار احساس ناراحتی را در شما کاهش می دهد و از هر نظر برای شما خوب است و لازم. البته باید توجه داشته باشید که حین انجام این فعالیت به هیچ وجه به خود فشار وارد نکنید و از خم شدن به جلو و عقب خودداری نمایید.
داشتن یک تغذیه مناسب پس از جراحی بسیار پراهمیت است، در روز اول بهتر است بیشتر مواد غذایی، مایعات و غذای نرم سبک باشد ولی از روز دوم ضروری است که رژیم غذایی کامل و مقوی داشته باشید.از مصرف لبنیات و مواد حاوی پروتئین غافل نشوید. بدن شما برای جوش خوردن استخوانها و بهبود بافت نرم نیاز به مواد غذایی کامل دارد.از طرفی مصرف فیبر در غذا برای پیشگیری از یبوست بعد از جراحی اهمیت دارد و بهتر است غذا حاوی نمک اضافی نباشد و از مصرف نمک زیاد خودداری بفرمایید.
موارد مهم دیگری که باید در دوره مراقبت های بعد از جراحی بینی به آن توجه نمایید این است که بعد از عمل فین نکنید و در صورتی که نیاز به عطسه کردن داشتید آن را از طریق دهان انجام دهید. همینطور باید سعی کنید تا آرامش خود را حفظ کنید و محیطی آرام برای خود فراهم آورید. در این صورت آدرنالین اضافه در بدن ترشح نمی شود و فشار خون بیش از حد بالا نمیرود و در نتیجه مشکلی برای شما رخ نخواهد داد.
مراقبت‌های پس از عمل جراحی بینی
- معمولاعمل جراحی انجام شده موجب درد قابل توجهی در ناحیه بینی و صورت شما نمی‌شود و میتوانید با مصرف 1تا 2عدد قرص استامینوفن کدئین هر 6 ساعت ، از مختصر درد احتمالی نیز پیشگیری کنید. (برای شما تجویز شده است ).
- از استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مثل دیکلوفناک، ایبوبروفن، مفنامیک اسید و غیره در سه روز اول به علت امکان ایجاد خونریزی بعد از عمل جراحی ، جداً خودداری کنید.
- در انتهای عمل جراحی ، داخل بینی شما توسط مش آغشته به آنتی بیوتیک جهت جلوگیری از خونریزی، پر شده که باعث گرفتگی بینی شما شده است. این مش معمولا قبل از مرخص شدن ، از بینی تان خارج خواهد شد . پس از خارج کردن مش، تنفس از طریق بینی بطور نسبی قابل انجام خواهد بودو شما احساس راحتی بیشتری خواهید داشت بایستی در نظر داشت که پس از عمل جراحی، مخاط داخل بینی هم مثل خارج آن متورم است ولذا تنفس دلخوا ه را بتدریج تجربه خواهید کردو در روزهای ابتدایی انتظار یک تنفس طبیعی، غیر واقعی خواهد بود.
- (در صورتیکه علاوه بر عمل سپتورینوپلاستی ، اعمال جراحی دیگری نیز در بینی انجام شده باشد یا تمایل به خونریزی در شما، بیش از حد معمول باشد ، بندرت این مش 3تا4 روز باقی خواهد ماند. )
- وجود ترشحات محدود خونابه ای تا چند روز طبیعی تلقی می‌شود ودر صورت وجود، نگران نباشید. برای تان قطره فنیل افرین یا نفازولین تجویز شده است. جهت کنترل این ترشحات خونابه ای میتوانید آنرا بمدت 2 تا 3 روز هر 4 ساعت (1تا2 قطره) داخل بینی بچکانید. درهر بار استفاده پانسمان زیر بینی را بردارید و پس از آن، باکمک چسب دوباره آنرا در محل قبلی قرار دهید. (کاربرد پانسمان زیر بینی صرفا ًبرای جلوگیری از آغشته شدن صورت بیمار به این ترشحات می‌باشد و شما میتوانید در اولین فرصتی که این ترشحات خونابه ای وجود نداشته باشند آنرا بردارید. )
- استفاده از قطره فنیل افرین بمدت بیش از 4 تا 5 روز می‌تواند منجر به اثرات سوء در مخاط بینی ِشما شود . لذا از مصرف آن بمدت بیش از 4 تا 5 روز جدا خودداری کنید.
- جهت جلوگیری از تورم صورت ، بینی واطراف چشمها، بمدت 48 تا 72ساعت از کمپرس سرد بصورت متناوب استفاده کنید.
- (استفاده طولانی مدت از کمپرس سرد سودمند نبوده و جهت سرعت بخشیدن بهبود تورم و اکیموز ِاطراف چشمها و صورت ، در صورت تمایل میتوانید پس از72 ساعت از حوله گرم بطور متناوب استفاده کنید. )
- در اکثر مواقع در روزهای دوم تا چهارم ، تورم قابل توجه در صورت و چشمها ایجاد خواهد شد. نگران نباشید ، این تورم کوتاه مدت بوده و پس از روز چهارم بسرعت بهبود خواهد یافت.
- در صورتیکه همزمان با عمل جراحی زیبایی بینی ، عمل جراحی انحراف تیغه وسط بینی نیزانجام شده باشد، معمولا یک تراشه از جنس فیلم رادیولوژی در دو طرف تیغه داخل بینی شما قرار داده شده است، این تراشه می‌تواند از احتمال ایجاد چسبندگی داخل بینی در آینده پیشگیری کند. گاهی ترشحات بینی به آن چسبیده و باعث احساس پری وگرفتگی داخل بینی می‌شود. در صورت بروز این مورد، نگران نباشید و جهت جلوگیری ، میتوانید از شستشوی داخل بینی با محلول سرم یا اسپری نمکی (برای شما تجویز شده است ) و تمیز کردن این ترشحات با کمک یک گوش پاک کن استفاده کنید. این تراشه‌ها 10تا 14 روزبعد از عمل جراحی، توسط اینجانب و یا دستیارم در مطب خارج خواهد شد
- در صورتیکه بعد از عمل جراحی، داخل بینی توسط لخته‌های خشک شده پر شده باشد، میتوانید از روز سوم با استفاده از یک پماد چرب کننده در داخل بینی (پماد تتراسیکلین چشمی، برای شما تجویز شده است)وبا کمک یک گوش پاک کن آغشته به محلول رقیق شده (دو درصد)آب اکسیژنه ، این لخته‌هارا با احتیاط خارج کنید ودر حد امکان فضای داخل بینی را باز کنید . شستشوی داخل بینی با محلول سرم نمکی و یا اسپری نمکی نیز کمک کننده خواهد بود.
- بهتر است که در 24 ساعت اول، از مایعات وغذاهای نرم تغذیه نمود و از روز دوم، استفاده از غذاهای جویدنی ومعمولی منعی نخواهد داشت.
- بایستی توجه داشته باشید که بهبودشکل بینی شما وابسته به یک روند مناسب ترمیم خواهد بود واین روند وابسته به یک رژیم غذایی مناسب است لذا محدود کردن رژیم غذایی و اکراه از غذاخوردن کافی در این مدت ، مناسب و عاقلانه نمی‌باشد. استفاده از غذاهای با پروتئین بالا توصیه می‌شود ومصرف مولتی ویتامین‌ها می‌تواند کمک کننده باشد.
- پس از عمل جراحی ، مایعات فراوان بنوشید واز خوردن وآشامیدن نهراسید.
- استفاده از مسواک نرم بعد از 24 سا عت اول منعی ندارد. (میتوان در ابتدا از مسواک مخصوص بچه‌ها استفاده کرد)
بیشتر بخوانید: شستشوی بینی بعد از عمل
- پس از عمل جراحی بهتر است حداقل تا دو ماه از عینک استفاده نکنید.
- استفاده از لنزهای تماسی در اولین فرصت بعد از عمل جراحی، بلامانع است.
- پس از هوشیاری کامل و در صورت نداشتن ضعف عمومی و سرگیجه انجام امور معمول ، منعی ندارد وشما میتوانید تمام امور روزانه رابه تنهایی انجام دهید (در 24 ساعت اول به علت امکان بروز سرگیجه ناشی از اثرات باقیمانده داروهای بی هوشی، ضروری است یک نفرشما را در انجام امور همراهی کند و در این مدت از رانندگی بپرهیزید)
- ضروری است تا مدتی ( 2تا3 هفته ) از خوابیدن به پهلو اجتناب کرده و به پشت بخوابید. (بهتر و راحتتر است هنگام خوابیدن زیر سرتان کمی بلند باشد. )
- در یک هفته اول پس از عمل جراحی، از آرایش بر روی صورت بپرهیزید و پس از ویزیت هفته اول ودر آوردن گچ بینی میتوانید با مواد آرایشی مناسب صورت خود را آرایش کنید.
- جهت پیشگیری از عفونت‌های بعد از عمل جراحی ، 20 عدد کپسول سفالکسین برای شما تجویزشده است که ضروری است هر 6 ساعت تا پنج روز میل کنید.
- تا 10 روز از داروهای حاوی آسپیرین استفاده نکنید.
- از فین کردن با فشار خودداری کنید و در صورت عطسه سعی کنید با دهان بازعطسه نمایید.
- از بلند کردن بارهای سنگین و زور زدن شدید دوری کنید و بخصوص ضروری است تا دو ماه بعد از عمل جراحی از برداشتن بارهای خیلی سنگین اجتناب کنید.
- تا 2 ماه از فعالیت‌های شدید فیزیکی و یا ورزش‌های آسیب رساننده ، خودداری کنید.
- در هفته‌های اول بعد از عمل جراحی ، سیگار ویا نوشیدنی‌های الکلی مصرف نکنید.
- عمل جراحی شما با حداقل برش پوستی انجام شده و محل برش‌ها ، نوع بخیه زدن وجنس نخ‌های بخیه طوری انتخاب شده اند که حداقل اسکار پوستی را بجا میگذارند، با این وجود استفاده از کرم پوستی موثر در روند ترمیم پوست می‌تواند مفید باشد این کرم را میتوانید از روز پنجم بمدت سه ماه در محل خطوط ِبرش پوستی استفاده نمایید.
- گچ بینی شما موجب قرار گرفتن بینی شما در وضعیت دلخواه شده است. این گچ ضروری است بمدت 6-10 روز باقی بماند وپس از آن طبق هماهنگی انجام شده ، جهت برداشتن آن مراجعه بفرمایید . قبل از مراجعه بهتر است دوش بگیرید و اجازه دهید در حمام گچ و چسب‌ها کاملا خیس شوند و پس ازآن بدون اینکه گچ را بردارید ، به مطب مراجعه نمایید.
- در طی هفته اول، از استحمام کامل بدن خودداری کنید و در صورت نیاز با کمک دوش دستی ، بدون خیس کردن صورت ، استحمام نمایید .
- پس از خارج کردن گچ، معمولا بمدت 3تا 4 هفته سطح بینی چسب زده خواهد شد . تعویض چسب در هفته اول توسط اینجانب و یا دستیارم انجام خواهد شد. وپس از آن شما خود میتوانید این کار را انجام دهید.
- برای تعویض چسب ضروری است قبل از آن ، ناحیه کاملا با آب، خیس شود وبهتر است دوش بگیرید ودر انتهای استحمام ، چسب رااز روی صورت بردارید ، با احتیاط پوست ِروی بینی رابا آب و صابون بشویید و پس از خارج شدن از حمام و خشک شدن سطح بینی ، مجددا چسب بزنید.
- معمولا استفاده از چسبِ بینی با توجه به اقداماتی که در طی عمل جراحی شما جهت تقویت ساختار بینی، انجام گرفته است، بمدت 3 تا 4 هفته کافی است، (چسب زدن با فشار زیاد وطولانی مدت سودمند نمی‌باشد، وحتی گاهی خود می‌تواند منجر به اشکالاتی در فورم بینی شود. )
- پس از خاتمه دوره چسب زدن، ضروری است در طی روز، سطح پوست بینی با استفاده ازکرم ضد آفتابِ مناسب، از اثرات زیانبار آفتاب محافظت شود.
- پس از عمل جراحی لب فوقانی شما معمولا حالت بی حسی و بی حرکتی داردو شما هنگام صحبت کردن و خندیدن احساس غیر طبیعی دارید ، نگران نباشید این مساله طی یک تا دو ماه بطور کامل بهبود پیدا خواهد کرد.
- ناحیه عمل جراحی پس از عمل تورم دارد این تورم دراکثریت بیماران بسرعت بهبود می‌یابد وپس از 2 تا 3 هفته به حدّ قابل قبول می‌رسد ولی باید توجه داشت که سیر ترمیم در هر آسیب بافتی در بدن ، حداقل شش ماه تا یک سال بطور فعال ادامه خواهد داشت وتنها پس از این مدت ، کامل می‌شود . لذا پس از طی این مدت فورم بینی به حد ایده آل خود و مورد نظر خواهد رسید.
- حفظ آرامش و پرهیز ازنگرانی ، تأثیر قابل توجهی در افزایش سرعت ِبهبود ورم بینی، پس از عمل جراحی دارد. نگران نباشید، بسیاری ازاشکالات جزئی، با گذشت زمان بهبود خواهد یافت.
